Yapıcı Program

İçerik sayfasına geri dön

Gandhi'ye göre şiddetsiz sosyal değişim, eskinin kabuğunda kurulmuş yeni bir toplum inşasını gerektirir ki burada yapıcı program kavramını oluşturmuştur. Robert Burrowes'in 1995 yılındaki çalışması olan Şiddetsiz Savunma Stratejisi: Bir Gandhisel Yaklaşım'da “ Gandhi için şiddetsizlik mücadele için sadece bir teknik veya ordu saldırganlığına karşı bir starejiden çok daha fazlasıydı” der. Ve aslında “sosyal adalet, ekonomik kendine inanç, ekolojik harmoni ve kendini farketme için daha geniş bir mücadeleye sıkı sıkı bağlı olandı” olarak tanımlar. Burrowes'ın tanımlamasıyla ise: “ Birey için, (yapıcı program) kişisel kimliğin, kendine inanç ve korkusuzluğun gelişimi sırasında bundan güç alan ve burdaki gücün artmasıdır. Toplum için ise yeni bir politik, sosyal ve ekonomik ilişkiler dizisinin kurulmasıdır.” Politik devrimlerin olduğu yerlerde nüfusun kişisel kararlığını uygulamak için organize olmadığında yeni bir toplum inşası oldukça zordur ve sıklıkla yeni bir diktatörlüğün gücünü arttırmasıyla sonuçlanmıştır.

Gandhi, sosyal dönüşüm için üç öğenin gerekli olduğunu söyler: kişisel dönüşüm, politik eylem ve yapıcı program. Bunları birbiriyle etkileşimli olarak görür ve herbirinin sosyal değişim için eşit oranda gerekli olduğunu söyler. Gandhi'nin Hindistan'ın dönüşümü ve özgürleşmesi için gerekli olarak gördüğü temel elementler, eşitliği düzenleyecek programlar, özgür eğitim, ekonomik kendine yeterliliğin yaygınlaştırılması ve temiz bir çevre yaratmayı içeriyordu. Eşitlik; bütün sosyal sınıflar için ashramların yaratılması (ashram: ruhani inziva yerleri), politik kampanyaların yaratılması ve kooperatif limited şirketlerin kurulması anlamına geliyordu. Bunlar, komünel hatları (Hint/Müslüman/Sih vb.), toplumsal cinsiyet eşitsizliğini ve sınıf farklılıklarını, “yüksek mezhep”lerdekilerin de dahil olduğu – özellikle “dokunulmayan”ları - ve cüzzam hastaları arasındaki ayrımı bitireceklerdi. Gandhi, eğitim projelerine başladı: temel okuma ve matematik bilgilerinin yaygınlaştırılması için edebiyat kampanyası, politik eğitim, sağlık hakkında bilgi, öğrenciler için şiddetsiz antrenmanlar. Ekonomik kendi kaynaklarına dayanma kampanyası, bütün Hindistan'da dokunan ev yapımı ünül kumaşı kapsıyordu. Genellikle kollektif olarak yapılan yapıcı program aynı zamanda Hintlilerin kıyafet için İngilizlere sistematik olarak bağımlı olmasına karşı bir kampanyaydı. Ekonomik kendi kaynaklarına dayanma aynı zamanda hasat ürünlerini çeşitlendirme, köy endüstrileri yaratma, işçi sendikaları kurmayı kapsıyordu. Çevresel çabalar, köy sağlığına bütün toplumu dahil etmiştir ki bu Hintliler için sınıf normlarını açıkça reddetmek demekti.

Yapıcı program sürecinde çalışmanın temel kazanımları vardır ki bunlarda ilki ciddi ihtiyaç içindekilere acil destek sağlamaktır. Toplumda insanlar biraraya geldikçe, birey olarak değil, eylem olarak, sosyal değişim için tutarlılık yaratırlar. Gandhi yapıcı programı, sivil itaatsizlik için antrenman olarak görmüştü ki bu çoğunlukla uzlaşmamayı içerir. Yapıcı çalışmalar, yeni bir toplum inşası için gerekli olan yeteneklerin geliştirilebileceği olanaklar sağlar.

Yapıcı Program Örnekleri

Kolombiya

2000 yılından beri, Kolombiya'daki küçük bir Karayip kasabası olan Sincelejo, Kolombiya çatışkısından dolayı yerlerinden edilenlerin barındığı en biyik ikici şehirdir. Bu kasabanın gençleri, devlet ordusuna, isyancı gruplara ve paramiliter güçlere katılmaları için zorlanmıştır. Bir çoğu ekonomik zorluklar nedeniyle, ailelerini desteklemek için bu gruplardan birine katılmıştır. Sincelejo vicdani ret grubu, zorla askere alınmalara karşı barış kültürü, vicdani ret ve şiddetsizlik üzerine atelyeler düzenleyerek alternatif yaratmaya başlamıştır. Sonra ise farkettikleri şey, gençlerin askere yazılmalarının temel sebebin ekonomik olduğudur ve bu yüzden kendi küçük limited şirketlerini kurarak ekonomik alternatif yaratma yoluna gitmişlerdir. Şu anda grup, karton ve kutular, organik sebzeler, margarin, t-shirts ve unlu mamüller üreterek kendilerine ve ailelerine gelir sağlamaktadırlar. Bu çabanın temel hedefleri şunlardır:

• gençliğin askere yazılmasını önlemek

• zorla askere alınmaları önlemek için destek ağı oluşturmak

• çatışkıların şiddetsiz yöntemlerle çözümlenmesi için gençlik yetiştirmek

• ailelerinin temel ihtiyaçlarının karşılanması için ekonomik destek stratejisi oluşturmak.

Kenya

Uzak görüşlü Wangari Maathai, Kenya'daki Yeşil Kemer hareketinin kurucusu olarak, 1976'daki ağaç dikimi gibi basit bir yapıcı aktivitenin varabileceği yeri kendisi bile düşünememişti. İlk olarak bunu, Kenya Ulusal Kadın Konseyinin, tohumları tedarik eden devlet orman komisyonu ile birlikte yürütebileceği ortak bir çalışma olarak önermişti. Buradan yola çıkarak, kadınların doğrudan hayatlarını etkileyen ekonomik problemlerinin acil olarak tanımlanması gerekliliğini savundu. Bu ağın büyüyüp, 1990larda Yeşil Kemer Hareketinin yolsuzluğa karşı ve çok partili demokrasi için yapılan ulusal kampanyanın ön saflarını oluşturacağına dair fikri bile yoktu ki bu kampanyalar sırasında dayak yemiş ve hapsedilmişti veya daha sonra “üçüncü dünya” borcunun silinmesi için yapılan dünya kampanyası sözcüsü olacağını da öngörmemişti.

Birleşik Devletler

Batıdaki şiddetsizlik hareketi yapıcı programa odaklanmaktan çok protestoya odaklanmıştır yine de Birleşik Devletler'deki yapıcı programın örnekleri; kalıcı ve ekonomik ev için halk toprak vakıfları, işçilerin sahip olduğu kooperatifler, kadın sığınma evleri ve tecavüz kriz merkezleri, alternatif halk okullarına artan ilgi, şehir tarımcılığı, ilaçsız yerel gıda üretimi, açık kaynaklı programlar ve sanatın ağız yoluyla dağıtımı, uygun bütçeli yenilenebilir enerjileri içeriyor. Yapıcı program, yeni şeylerin kurulmasından daha fazlasıdır. Gandhi'nin programının bir çok yönü eşitlik yaratmaya yönelikti. Birleşik Devletler'de ekonomik eşitsizliklerle mücadele gibi ciddi baskı karşıtı çalışma demektir. Birleşik Devletler'de yoksulluk varken ve üstelik zengin ile fakir arasındaki ayrım günden güne artarken yapıcı çalışmanın, maddesel tüketimin azaltılmasını desteklemeye ihtiyacı vardır.